Το βιβλίο του καθηγητή για τη διδασκαλία της Έκθεσης Α΄ Λυκείου

1η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (1ο δίωρο)

  • Οι οπτικές της γλώσσας, σ. 22-26.
  • Γλώσσα: λόγος, ομιλία, ιδιόλεκτος, ύφος, σ. 33-39.

 Επισημάνσεις:

  • Το κείμενο του Τζ. Ροντάρι «Η πέτρα στη λίμνη» (σ.12-17) μπορεί να διαβαστεί στην αρχή, για να συζητηθεί η απεραντοσύνη, η πολυμορφία και η παντοδυναμία της γλώσσας.
  • Οι υποενότητες (1) «Το εργαστήρι της γλώσσας» (σ. 27-30), ειδικότερα η δήλωση και η συνυποδήλωση, και (2) «Οι λειτουργίες της γλώσσας» (σ. 31-33) μπορούν να διδαχθούν μέσα από τα κείμενα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.
  • Σχετικά με τις οπτικές της γλώσσας είναι σημαντικό ο μαθητής:

α) να κατανοήσει ότι η γλώσσα αποκαλύπτει τον προσωπικό τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος βιώνει, εννοεί και αξιολογεί τα πράγματα. Η γλώσσα δηλαδή αποκαλύπτει την οπτική του γωνία η οποία σχετίζεται με την κοινωνική του θέση, τις γνώσεις του, την καλλιέργειά του, το επάγγελμά του, τα συμφέροντά του κτλ.,

β) να μάθει να παρατηρεί και να αναλύει την οπτική γωνία από την οποία διατυπώνεται μια άποψη,

Συνεχίστε την ανάγνωση Το βιβλίο του καθηγητή για τη διδασκαλία της Έκθεσης Α΄ Λυκείου

Όμοιοι και ομόηχοι τύποι της αρχαίας ελληνικής γλώσσας

Διαβάστε εδώ

Τα εξωγλωσσικά και παραγλωσσικά στοιχεία της ομιλίας

Εξωγλωσσικά στοιχεία της ομιλίας είναι όλα όσα δίνουν μια πρόσθετη γνώση για τους ομιλητές, απαραίτητη προκειμένου να κατανοηθεί και να ερμηνευτεί σωστά το γλωσσικό μήνυμα. Αυτά αναφέρονται σε εκφράσεις ή (κινήσεις ή χειρονομίες ) των προσώπων, σε αισθήματα, σε προθέσεις αυτών.

Συνεχίστε την ανάγνωση Τα εξωγλωσσικά και παραγλωσσικά στοιχεία της ομιλίας

Ερωτήσεις εισαγωγής Ξενοφώντα (Αρχαία Α΄ Λυκείου)

 1. Τι είναι ιστοριογραφία; Πώς εργάζεται ο ιστοριογράφος; σελ.1

2. Ποιά μεγάλη πρωτοτυπία πρτ. τους Έλληνες ιστορικούς σε σχέση με τους ομοτέχνους του στην ανατολή και τους διακρίνει απ αυτούς; σελ.

3. Ποιές νέες τάσεις στην ιστοριογραφία εκφράζει το έργο του Ξεν.; σελ. 5

4. Ποιά ιστορική περίοδο καλύπτει ο Ξεν. και με ποιό ιστορικό του έργο; (5η ερώτηση βιβλίου) σελ. 14, 30, 31, 33, 34

Συνεχίστε την ανάγνωση Ερωτήσεις εισαγωγής Ξενοφώντα (Αρχαία Α΄ Λυκείου)

Διαγώνισμα στον Θουκυδίδη κεφ. 72, 73 (Α΄ Λυκείου)

Α.ΚΕΙΜΕΝΟ (72, 73):

Ἐλθόντων δὲ οἱ Ἀθηναῖοι τούς τε πρέσβεις ὡς νεωτερίζοντας ξυλλαβόντες, καὶ ὅσους ἔπεισαν, κατέθεντο ἐς Αἴγιναν. Ἐν δὲ τούτῳ τῶν Κερκυραίων οἱ ἔχοντες τὰ πράγματα ἐλθούσης τριήρους Κορινθίας καὶ Λακεδαιμονίων πρέσβεων ἐπιτίθενται τῷ δήμῳ, καὶ μαχόμενοι ἐνίκησαν. ἀφικομένης δὲ νυκτὸς ὁ μὲν δῆμος ἐς τὴν ἀκρόπολιν καὶ τὰ μετέωρα τῆς πόλεως καταφεύγει καὶ αὐτοῦ ξυλλεγεὶς ἱδρύθη, καὶ τὸν Ὑλλαϊκὸν λιμένα εἶχον· οἱ δὲ τήν τε ἀγορὰν κατέλαβον, οὗπερ οἱ πολλοὶ ᾤκουν αὐτῶν, καὶ τὸν λιμένα τὸν πρὸς αὐτῇ καὶ πρὸς τὴν ἤπειρον.  Τῇ δ᾿ ὑστεραίᾳ ἠκροβολίσαντό τε ὀλίγα καὶ ἐς τοὺς ἀγροὺς περιέπεμπον ἀμφότεροι, τοὺς δούλους παρακαλοῦντές τε καὶ ἐλευθερίαν ὑπισχνούμενοι· καὶ τῷ μὲν δήμῳ τῶν οἰκετῶν τὸ πλῆθος παρεγένετο ξύμμαχον, τοῖς δ᾿ ἑτέροις ἐκ τῆς ἠπείρου ἐπίκουροι ὀκτακόσιοι.

Συνεχίστε την ανάγνωση Διαγώνισμα στον Θουκυδίδη κεφ. 72, 73 (Α΄ Λυκείου)

Η χρήση των μορίων ἄν, ὡς στα αρχαία ελληνικά

ΤΟ ΜΟΡΙΟ  ἄν

Το μόριο ἄν δηλώνει:
α) μια υπόθεση, η οποία αναφέρεται σαφώς ή λανθάνει ή υπονοείται.
β) κάτι που εξαρτάται από περιστάσεις ή προϋποθέσεις ή όρους,
γ) το αμφίβολο και ακοθόριστο νόημα μιας πράξης ή μιας ενέργειας, και

Συνεχίστε την ανάγνωση Η χρήση των μορίων ἄν, ὡς στα αρχαία ελληνικά

Διαγώνισμα στον Θουκυδίδη, κεφ. 70 (Α΄ Λυκείου)

Α.ΚΕΙΜΕΝΟ:

καὶ (ἦν γὰρ Πειθίας ἐθελοπρόξενός τε τῶν Ἀθηναίων καὶ τοῦ δήμου προειστήκει) ὑπάγουσιν αὐτὸν οὗτοι οἱ ἄνδρες ἐς δίκην, λέγοντες Ἀθηναίοις τὴν Κέρκυραν καταδουλοῦν. ὁ δὲ ἀποφυγὼν ἀνθυπάγει αὐτῶν τοὺς πλουσιωτάτους πέντε ἄνδρας, φάσκων τέμνειν χάρακας ἐκ τοῦ τε Διὸς τοῦ τεμένους καὶ τοῦ Ἀλκίνου· ζημία δὲ καθ᾿ ἑκάστην χάρακα ἐπέκειτο στατήρ. ὀφλόντων δὲ αὐτῶν καὶ πρὸς τὰ ἱερὰ ἱκετῶν καθεζομένων διὰ πλῆθος τῆς ζημίας, ὅπως ταξάμενοι ἀποδῶσιν, ὁ Πειθίας (ἐτύγχανε γὰρ καὶ βουλῆς ὤν) πείθει ὥστε τῷ νόμῳ χρήσασθαι. οἱ δ᾿ ἐπειδὴ τῷ τε νόμῳ ἐξείργοντο καὶ ἅμα ἐπυνθάνοντο τὸν Πειθίαν, ἕως ἔτι βουλῆς ἐστί, μέλλειν τὸ πλῆθος ἀναπείσειν τοὺς αὐτοὺς Ἀθηναίοις φίλους τε καὶ ἐχθροὺς νομίζειν, ξυνίσταντό τε καὶ λαβόντες ἐγχειρίδια ἐξαπιναίως ἐς τὴν βουλὴν ἐσελθόντες τόν τε Πειθίαν κτείνουσι καὶ ἄλλους τῶν τε βουλευτῶν καὶ ἰδιωτῶν ἐς ἑξήκοντα· οἱ δέ τινες τῆς αὐτῆς γνώμης τῷ Πειθίᾳ ὀλίγοι ἐς τὴν Ἀττικὴν τριήρη κατέφυγον ἔτι παροῦσαν.

Συνεχίστε την ανάγνωση Διαγώνισμα στον Θουκυδίδη, κεφ. 70 (Α΄ Λυκείου)

Ασκήσεις συντακτικού και γραμματικής (Α΄ Λυκείου)

Να αναγνωρίσετε τα είδη των κατηγορουμένων.

  • Οἱ ἐπιόντες (= οι εχθροί) ἦσαν ἀμφί τούς τριάκοντα.
  • Κατέστησαν τήν αὑτῶν φύσιν γνώριμον ἅπασι τοῖς πολίταις.
  • Τό σῶμα θνητόν ἅπαντες ἔχομεν.
  • Καλῆς μητρός πέφυκα.
  • Ἐγώ ἐγενόμην τῶν τετρακοσίων.
  • Παρετάξαντο τάς ναῦς μετεώρους.
  • Κῦρος Κλέαρχον παρεκάλεσε (= προσκάλεσε) σύμβουλον.

Συνεχίστε την ανάγνωση Ασκήσεις συντακτικού και γραμματικής (Α΄ Λυκείου)

Oι αλλαγές στις πανελλαδικές εξετάσεις

Η κατάργηση του μαθήματος των Λατινικών και η αντικατάστασή του με αυτό της Κοινωνιολογίας καθώς και ο εμπλουτισμός του μαθήματος των Αρχών Οικονομικής Θεωρίας είναι μερικές μόλις από τις αλλαγές που ανακοίνωσε λίγο πριν από το μεσημέρι της Δευτέρας (03/09/2018) ο υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου, αναφορικά με το νέο Λύκειο και τις αλλαγές στον τρόπο εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Ο κ. Γαβρόγλου ανακοίνωσε την κατάργηση των συντελεστών βαρύτητας στα μαθήματα που εξετάζονται σε επίπεδο Πανελληνίων – Πανελλαδικών Εξετάσεων.

Συνεχίστε την ανάγνωση Oι αλλαγές στις πανελλαδικές εξετάσεις

Οι αρετές και τα λάθη στην Έκθεση

Με την έκθεση ο μαθητής μαθαίνει να σκέπτεται, καλλιεργώντας και αξιοποιώντας την κριτική του ικανότητα, να μιλάει και να γράφει εφαρμόζοντας ουσιαστικά τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες. Γι’ αυτό το λόγο η διαδικασία αυτή αρχίζει πολύ νωρίς αποτρέποντας τον μαθητή από την στείρα αποστήθιση  άλλων απόψεων και οδηγώντας τον στην άρτια θεμελιωμένη και ορθά διατυπωμένη έκφραση της δικής του γνώμης.

Η ανάπτυξη, λοιπόν , των ιδεών μας θα πρέπει να διακρίνεται από τις εξής κοινές αρετές:

1.   ΕΠΑΡΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: μπορεί να επιτευχθεί με τους εξής τρόπους: Συνεχίστε την ανάγνωση Οι αρετές και τα λάθη στην Έκθεση

H ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς

Το ιστορικό πλαίσιο

405 π.Χ., 26ο έτος του πολέμου.

Ένα χρόνο πριν, οι Αθηναίοι θριάμβευσαν στις Αργινούσες, στα ανοιχτά της Μυτιλήνης και καταναυμάχησαν έναν ισχυρό σπαρτιατικό στόλο, εξοπλισμένο με περσικά χρήματα. ύο λάθη ακολούθησαν τη μεγάλη νίκη. Το γνωστότερο είναι η περίφημη δίκη των στρατηγών, εκείνων που κατηγορήθηκαν ότι άφησαν άταφα τα πτώματα των ναυαγών Αθηναίων. Οι πολιτικοί λόγοι πίσω από τη δίκη είναι ακόμη ανοιχτοί σε συζήτηση, αλλά με την καταδίκη σε θάνατο οκτώ εξ αυτών η Αθήνα έχασε ικανούς ηγέτες, ενώ τα πολιτικά πάθη οξύνθηκαν για μια ακόμη φορά. Το δεύτερο λάθος, αν και λιγότερο γνωστό, ήταν ίσως το πιο μοιραίο και ολέθριο που διέπραξε η Αθήνα σε όλη τη διάρκεια του πολέμου. Ύστερα από τόσα χρόνια συγκρούσεων, μετά από επικίνδυνες παλινωδίες, αμφιταλαντεύσεις, αλλά και την αλλαγή στο σκηνικό με τη μεταστροφή της πολιτικής της Περσίας προς ενεργέστερη υποστήριξη της Σπάρτης, φτάνει αιφνιδιαστικά από τη Λακωνία πρεσβεία με προτάσεις ειρήνης. Μεθυσμένοι από την επιτυχία τους, οι Αθηναίοι απορρίπτουν τους όρους και διώχνουν τους πρέσβεις.

Συνεχίστε την ανάγνωση H ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς

Ερωτήσεις εισαγωγής Θουκυδίδη (Αρχαία Α΄ Λυκείου)

1α. Τι κατέγραψε ο Θουκ. σελ. 13

β. Ποιά ιστορική περίοδο καλύπτει με το έργο του σελ. 14,19, 26 (5η ερώτηση βιβλίου)

2α. Ποιός είναι ο στόχος του Θουκ. σελ. 13

β. Ποιός είναι ο σκοπός του Θουκ. σελ. 14 (6η ερώτηση βιβλίου)

Συνεχίστε την ανάγνωση Ερωτήσεις εισαγωγής Θουκυδίδη (Αρχαία Α΄ Λυκείου)