Διάκριση κειμενικών ειδών (Δοκίμιο – Άρθρο – Επιφυλλίδα)

Πούλιος Κων/νος (υπεύθυνος θεωρητικής)

Άρθρο – Επιφυλλίδα – Δοκίμιο

1.  Το άρθρο και η επιφυλλίδα είναι δημοσιογραφικά κείμενα, ενώ το δοκίμιο όχι.

Όταν, λοιπόν, καλούμαστε να διακρίνουμε το είδος ενός κειμένου και αμφιτα-

λαντευόμαστε ανάμεσα σε δοκίμιο (αποδεικτικό ή στοχαστικό) και σε δημοσιο-

γραφικό κείμενο (άρθρο ή επιφυλλίδα), απαραίτητο είναι να λάβουμε υπόψη τα

εξωτερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του εξεταζόμενου κειμένου:

■   Θεωρούμε ότι πρόκειται για δοκίμιο, όταν παρατηρούμε τα εξής:

–  Στο τέλος του κειμένου υπάρχει μόνο η υπογραφή του συγγραφέα ή κατα-

γράφεται ο τίτλος του βιβλίου από το οποίο προέρχεται.

–  Στο τέλος του κειμένου δε γίνεται λόγος αναφορικά με την πηγή από την

οποία προέρχεται το κείμενο.

 

■   Θεωρούμε ότι πρόκειται για δημοσιογραφικό κείμενο (άρθρο ή επιφυλλίδα),

όταν διαπιστώνουμε τα εξής:

–  Στο άρθρο υπάρχει τίτλος. Συνήθως και στην επιφυλλίδα.

–  Στο τέλος του κειμένου υπάρχει το όνομα της εφημερίδας ή του περιοδικού

από το οποίο προέρχεται.

–  Στο τέλος του κειμένου δεν υπάρχει αναφορά στην πηγή προέλευσης του

κειμένου, αλλά αυτό αναφέρεται ή αφορμάται από την επικαιρότητα.

2.  Όταν καλούμαστε να διακρίνουμε το είδος  ενός δημοσιογραφικού κειμένου

και αδυνατούμε να διακρίνουμε με βεβαιότητα αν πρόκειται για άρθρο ή επιφυλ-

λίδα, χρήσιμο είναι να μη λησμονούμε τα ακόλουθα:

■   Το άρθρο δίνει έμφαση στην πληροφόρηση αναφορικά με  ένα γεγονός της

επικαιρότητας, ενώ ενδέχεται να ενέχει και σχολιασμό με διάθεση προβλημα-

τισμού.

■   Η  επιφυλλίδα δίνει έμφαση στο σχολιασμό και στον  προβληματισμό του

αναγνωστικού κοινού, χωρίς να αποκλείεται η αφόρμηση από κάποιο γεγο-

νός της επικαιρότητας.

 

Πώς διαφοροποιούμε το δοκίμιο από το άρθρο και την επιφυλλίδα

Υποδειγματική απάντηση:

  1. Αναφερόμαστε στο είδος του κειμένου (αν είναι δοκίμιο, άρθρο ή επιφυλλίδα)
  2. Εντοπίζουμε τα χαρακτηριστικά που το διαφοροποιούν από τα άλλα είδη.
  3. Διατυπώνουμε το συμπέρασμα μας.

επιμέλεια: Πούλιος  Κων/νος – Καλαϊτζίδου Φρόσω